Is jouw huis al helemaal 21e-eeuws?
Verthuizen en verduurzamen zijn een slimme combinatie
Je CV-ketel nadert z’n eind. De kinderen zijn uit huis en je wilt je huis weer eens vernieuwen. Dat nieuwe droomhuis is in deze markt niet bereikbaar. Of de berichten over het Groningse gas en afhankelijkheid vanRussisch gas maken je bezorgd. Wat je reden ook is, je wilt je huis bij de tijd maken en er snel voordeel van hebben. Groot gelijk, maar hoe? Wigger Verschoor, operationeel directeur van ThuisBaas, vertelt ons hoe huiseigenaren hun huis de 21e eeuw in kunnen brengen en wat goeds doen voor de wereld.
“Hoe eerder je investeert, hoe eerder je profiteert”, stelt Wigger gelijk. De ontwikkeling van duurzame technieken voor woningen gaan zo snel, dat de tijd is aangebroken om serieus stappen te gaan zetten. Met alle nieuwbouwwoningen die vanaf 2020 energieneutraal moeten zijn, is dat de nieuwe standaard voor woningen aan het worden.
Wigger: “Arbeid is de grote kostenpost bij het verduurzamen van je huis en arbeid wordt niet goedkoper. De grondstoffen voor de apparaten worden duurder, dus de materialen worden waarschijnlijk ook niet goedkoper. Op dit moment zijn er (nog) subsidies en regelingen, zoals de Energiebesparingsregeling van het RVO. Dus als je nu je huis verduurzaamt, doe je dat op een heel aantrekkelijk moment.”
ThuisBaas, een werkmaatschappij van Stichting Urgenda, helpt particulieren en woningcorporaties om hun huis energieneutraal te maken. Door hun dagelijkse gesprekken aan de keukentafel bij bewoners weten ze waarom mensen wel of niet investeren in een duurzaam huis. “De mensen bij wie wij thuis komen zien vaak dat als ze niets doen hun woning minder waard wordt doordat hij een laag energielabel heeft. Daarnaast groeit het besef dat je zelf bepaalt hoe de wereld eruitziet. Je huis energieneutraal maken betekent dat jij zelf concreet bijdraagt aan een schonere toekomst”, aldus Wigger.
Ook de wet- en regelgeving zorgt bij huiseigenaren soms nog voor onzekerheid. “Gemeenten die een gebalanceerd meersporenbeleid volgen om woningeigenaren te laten verduurzamen hebben meer succes”, vertelt de baas van ThuisBaas uit ervaring. Dit betekent dat gemeenten enerzijds individuele bewoners met regelingen stimuleren om hun huis aardgasvrij te maken en tegelijkertijd met bijvoorbeeld de aanleg van collectieve, duurzame warmtenetten zorgen voor een duurzame infrastructuur. De gemeente Rotterdam biedt huiseigenaren ook de nodige ondersteuning.

De buitenunit van een warmtepomp wordt door een monteur aangesloten
Wacht niet op de grote innovatie
De installaties die je nodig hebt voor een duurzaam huis zijn allemaal bewezen technieken. De nieuwe versies die op de markt komen bevatten kleine verbeteringen. Wigger: “Het is niet zoals een computer waarbij je na een paar jaar een nieuwe nodig hebt omdat die een grotere capaciteit heeft. De zonnepanelen van nu zijn heel effectief. Warmtepompen zijn voor ons misschien nieuw, in het buitenland zijn ze al decennia in gebruik. Voor de transitie naar energieneutraal moet je niet gaan wachten op de grote innovatie. Oplossingen zoals bijvoorbeeld waterstof, high concentrated zonnepanelen en de opslag van warmte kunnen nog wel een grotere stap betekenen, maar dat duurt nog jaren. Daar moeten we niet op gaan zitten wachten.”
Van overwaarde naar meerwaarde
Je huis volledig energieneutraal maken vraagt grote bedragen. De investering voor een eengezinswoning komt al snel op €35.000. Voor het aardgasvrij maken van appartementen heb je rekening te houden met gemiddeld €10.000. “Je kunt je huis ook stapsgewijs duurzamer maken”, vertelt Wigger. “Dak-, vloer en spouwmuurisolatie maken een groot verschil.” Per bouwperiode verschilt het wat er aan maatregelen nodig is. Bij woningen van voor 1990 is het over het algemeen nodig om met de isolatie te beginnen. Wanneer het behoud van warmte in orde is, dan is het zinvol om de vervolgmaatregelen te treffen.
Dan kun je volgens Wigger aan de volgende stappen gaan denken: “Overstappen op koken op inductie is een eenvoudige stap.” Je hebt een inductieplaat nodig, soms een nieuwe pannenset en een aanpassing in de groepenkast. “Zonnepanelen zijn als zelfstandige maatregel voor je huis heel goed toe te passen. Dat is al gemeengoed geworden. Het laatste wat je dan nog nodig hebt voor een energieneutraal huis, is dat je voor je warmte van het gas af moet. Daar hikken veel mensen wel tegenaan, want dan kom je vaak op meer kostbare maatregelen uit. Het is alleen wel de laatste stap die nodig is om energieneutraal te worden en tegelijkertijd wordt gas niet goedkoper.”

Koken op een inductieplaat ben je vaak snel aan gewend
De bereidheid om maatregelen te nemen wordt wel steeds groter, vertelt Wigger: “Wij zien dat mensen eerder geneigd zijn om hun spaargeld aan te wenden. Daar krijg je tegenwoordig minimale rente op en door het te investeren in je huis stijgt de waarde van je woning. Vanuit het Rijk zijn er verschillende subsidieregelingen, die helpen om isolatie, maar ook warmtepompen en zonneboilers bereikbaarder te maken. Sommige gemeenten doen daar zelfs nog een schepje bovenop door de stap naar aardgasvrij financieel te steunen. Daarnaast zien we dat de overwaarde van een huis wordt gebruikt om te verduurzamen. De hypothecaire wereld verandert en je ziet allerlei nieuwe financiële instrumenten ontstaan om die overwaarde te kunnen gebruiken.”
Tijd voor nieuwe gewoontes
De verbouwing van een eengezinswoning om helemaal energieneutraal te worden duurt een tot twee weken. Vanaf het eerste gesprek om het te gaan doen tot en met de oplevering duurt vaak zo’n zes maanden. Bij een appartement kunnen deze periodes korter zijn met een verbouwing die in twee tot drie dagen gereed kan zijn.

Het echte voordeel van je duurzame huis krijg je wanneer je je gedrag aanpast en zo constant bewust met energie omgaat. Wigger: “Met de maatregelen voor een energieneutraal huis alleen ben je er niet. Het moeilijkste is om je gedrag aan te passen. Dat is heel menselijk. We helpen daarom om bewuster met energie om te gaan, zodat je niet alleen fossielvrije energie opwekt, maar ook minder energie gebruikt. Het zijn dan de praktische zaken zoals het sluiten van deuren in huis, zodat je niet een te grote ruimte aan het verwarmen bent, wat veel energie kost. Lichten uit in kamers waar je niet bent en stand by killers aan. Vergeet ook niet dat we onze gemiddelde kamertemperatuur in een paar decennia enkele graden hebben verhoogd. Je kunt een hoop geld en energie besparen door jezelf wat weerbaarder te maken tegen de kou en je thermostaat bijvoorbeeld een graadje lager te zetten. Vergelijk het met de Ice Man. Onze klanten raden we ook aan dat de beste isolatie een paar sloffen en een lekkere trui zijn. Hoe dichter op je lichaam je je warm houdt, hoe beter het werkt.”